Nutricionizam

O nutricionizmu
U izvornom znaćenju nutricionizam  ili prehrana  je proces  unosa  hrane, koja se iskorištava za  stvaranje energije, zaštiu zdravlja, izgradnju tijela živih bića, kao i za rast i razvoj.  Najčešće se koristi kao termina za znanost koja se bavi hranom i prehranom, posebno kod ljudi. Pa tako , nutricionizam ili znanost  o prehrani  proučava  utjecaj  satojaka hrane na  fizicke i psihološke  spobnosti ljudi, kao i na  njihovo zdravstveno stanje. Proučava i implikacije koje proizlaze iz   načina prehrane i životnih navika koji se  reflektiraju na zdravlje i kvalitetu života.  Za potrebe istraživana i dolaska  do korisnih znanstvenih činjenica i fenomena nutricionizam koristi   metode drugi znanstevnih disciplina.
Zašto je značajan nutricionizam ( prehrana)? Dobra prehrana važan je dio vođenja zdravog načina života. U kombinaciji sa izbjegavanjem stresa, njegovanjem kvalitetnog sna i odmora, fizičkom aktivnošću,  prehrana može  pomoći se  postigne  i održava  zdrava tjelesna masa, smanji  rizik od kroničnih bolesti (poput srčanih   i raka), te promovira  ukupno zdravlje. Nutricionizam je znanost koja tumači interakciju hranjivih i drugih tvari  u vezi s održavanjem, rastom, reprodukcjom, zdravljem i bolestima organizma. To uključuje objašnjavanje temeljeno na znanosti  unosa hrane ( gladi, žeđi i sitosti), njene digestije( probave), apsorpcije u cirkulaciju,distribucije, anabolizma,  biosinteze, katabolizma i izlučivanje skundarnih metabolita.Nutricionizam proučava sastokje u hrani,  objašnjava kako ih tijelo koristi i  izučava odnos između prehrane, zdravlja i bolesti. Nutricionisti koriste ideje prehrambene tehnologije, molekularne biologije, nutritivne biokemije i genetike da bi razumjeli kako hranjive tvari utječu na ljudsko tijelo. Postoji sedam glavnih klasa ntriejnata ( hranjivih sastojaka)  to su : voda, ugljikohidrati, lipidi, proteini, dijetalna vlakna, minerali i vitamini . Ove klase hranjivih tvari mogu se kategorizirati ili makronutrijenti (potrebni u relativno velikim količinama) ili mikronutrijenti (potrebni u manjim količinama).
Nezdrava  prehrana može uzrokovati bolesti povezane s nedostatkom nutrijenata kao što su sljepoća, anemija, avitaminoze, prijevremeno rođenje, mrtvorođenost i kretenizam, ili stanja prekomjernog unosa hranjivih tvari  kao što su pretilost, hipertenzija, dijabetes, dislipidemija,  metabolički sindrom; a naročito kronične sistemske bolesti kao što su kardiovaskularne bolesti, anemija,poremećaji funkcije štitne žlijezde, osteoporoza itd. Podhranjenost može dovesti  u akutnim slučajevima  i do marazma ili  PEM.
S druge strane često   se brkaju pojmovi  “dijetetičar ” i “nutricionista”, što u osnovi i je u komplementarne discipline.  Međutim, u mnogim zemljama i nadležnosti,   “nutricioniste” nisu predmet profesionalne  zakonske  regulative. Isto tako, brojna zanimanja su vezana za  nutricioniste kao stručnjaka  za prehranu .Tako u   Velikoj Britaniji, Australiji, dijelovima  Kanade i većini američkih država, termin nutricionista nije zakonski zaštićen, iako u svim tim drzavama postoje studiji nutricionizma.  Nove discipline koje su nastale iz Nutricionizma su: dijetetika i dijetoterapija.   Tako u novije vrijeme  titulu  dijetetičar mogu   koristiti  osobe koje ispune odgovarajuće edukacijske i  profesionalne zahtjeve, a nutricionista je uglavnom akademsko zvanje.  Nutricionizam praktikuju, na odgovoran način kvalifikovane  osobe koje  koriste naučno  formulirane smjernice  i vodiče  u savjetovanje i edukaciji  o prehrani.   Udruženja za  nutricionizam i dijetetiku   djeluju često i kao  registar nutricionista i akreditacijsko tijelo za bavljenje ovom djelatnosti  
U nastaku teme vezane za nutricionizam:
I Mehanizam gladi i sitosti
Midhat Jasic:  Mehanizam gladi i sitosti preuzeti klikom na:MEHANIZMI_GLADI_I_SITOSTI.doc ili iz časopisa vaša apoteka http://www.tuzlafarm.com/download/VA12_.pdf
II Osnove probave probava hrane
 M. Jašić, L. Begić, Z. Mujagić, S. Grujić, D. Alihodžić: Inhibitori metaboličkih enzima u hrani preuzeti klikom na:   http://www.vasaapoteka.com/farmacija/novosti/216-vaa-apoteka-br10 
III Metabolizam nutrijenata-osnove
IV Procjena prehrambenog statusa
Midhat JašićMetode_za_ocjenjivanje_stanja_uhranjenosti.ppt
V Pravilna prehrana
Midhat Jašić.VODIČI PRAVILNE PREHRANE I PLANIRANJE OBROKA VODIČI_PRAVILNE_PREHRANE_I_UVOD_U_PLANIRANJE_OBROKA.ppt
Prehrambeni standardi i preporuke:  1.DRI_elektoliti_i_voda.pdf 2.DRI_makronutijenti.pdf3.RDA_and_AIs_Vitamin_and_Elements.pdf 4.ULs_za_Vitamins_and_Elements.pdf
Balansiranje unosa omega 3 i omega 6 masnih kiselina
VI Osnovna obilježja prehrane po životnim ciklusima
Prehrana prema spolu
Prehrana trudnica
Prehrana  dojilja
Prehrana novorođenčeta i dojenčeta
Prehrana predškolske i školske djece
Prehrana adoloscenata
Midhat Jašić: ppt
Gerijatrijska prehrana
Osnovna obilježja prehrane razilčitih populacijskih grupapreuzeti klikom na:
VEGETARIJANSTVO.ppt
O fizičkoj aktivnosti
Jasic M:  POTREBE ZA FIZIČKOM AKTIVNOSTI OVISE O STAROSNOJ DOBI;preuzeti klikom na:  PHYSICAL_ACTIVITY_NEEDS_AND_FOOD_REQUIREMENTS,_DEPENDING_OF_AGE.doc
Midhat Jašić:  VRSTE I PODJELA HRANE preuzeti klikom na:Vrste_i_podjela_hrane.ppt

Midhat Jašić :  NUTRITIVNA SVOJSTVA PILEĆEG MESApreuzetiklikom na: NUTRITIVNA_SVOJSTVA_PILEĆEG_MESA_I_PRERAĐEVINA.ppt
Subaric Drago, Sandra  Zavadlav iMidhat Jasic:  EKOLOŠKI ASPEKTI VODIČA SAVREMENE PRAVILNE PREHRENE preuzeti klikom na:   EKOLOŠKI_ASPEKTI_VODIČA_SAVREMENE_PRAVILNE_PREHRANE.ppt
Midhat Jasic,
Drago Subaric,Almir Azabagic:  NUTRIGENETIKA, NUTRIGENOMIKA I INDIVIDUALIZIRANA PREHRANA preuzeti klikom na: nutrigenetika,_nutrigenomika_i_indiv_prehrane.ppt

Drago Subaric, Midhat Jasic, Almir Azabagic: KULTURA PREHRANE, ZDRAVLJE I TJELESNA MASA preuzeti klikom na:KULTURA_PREHRANE,_ZDRAVLJE_I_TJELESNA_MASA.ppt
Midhat Jasic, Almir Azabagic,  Muharem Zildzic:   PSIHONUTRICIONIZAM I PSIHOLOGIJA JEDENJA preuzeti klikom na: PSIHONUTRICIONIZAM__I_PSIHOLOGIJA_JEDENJA.ppt
Midhat Jašić,Drago Šubarić:VAŽNOST INFORMIRANJA POTROŠAČA O EKOLOČKOM OTISKU I OTISKU UGLJIČNOG DIOKSIDA ZA PREHREMBENE PROIZVODE preuzeti klikom na: VAŽNOST__INFORIRANJA_POTROŠAČA____PREHRAMBENIH_PROIZVODA__O_OKOLIŠNOM_OTISKU_I_OTISKU_UGLJIČNOG_DIOKSIDA.ppt
Midhat Jašić,Drago Šubarić: HALAL NUTRITION ILI HALAL PREHRANA preuzeti klikom na: HALAL_NUTRITION,_HALAL_PREHRANA.ppt